Zo ga je om met de uitdagingen van een 1e baan
Je bent net of bijna afgestudeerd, het volwassen leven gaat beginnen. Wat voor werk je precies gaat doen, weet je nog niet. Maar één ding is zeker: je wil het goed doen. Talentmanager Tim Vos begeleidt net afgestudeerde young professionals in hun eerste ‘echte’ baan. Met zijn inzichten en tips weet je welke uitdagingen je tegenkomt én hoe je hiermee omgaat.
Niet direct van 0 naar 100
Volgens Tim is ritme een belangrijk verschil tussen je studentenleven en het werkende leven. ‘Als je tentamenweek hebt, studeer je avonden – soms zelfs nachten – door om alles te halen en opdrachten op tijd in te leveren. Vervolgens val je in een gat dat vakantie heet: even helemaal niets doen. En in september begint het weer van voren af aan.’
‘Wanneer je werkt, verandert dit. Je werkritme is stabieler. En je hoeft niet van 0 naar 100 in je eerste weken. Veel young professionals denken dat ze meteen van toegevoegde waarde moeten zijn, iets concreets moeten leveren. Maar jouw manager en collega’s verwachten dat nog helemaal niet van je. Dat komt wel. Na een half jaar ongeveer, pak je zelfstandig taken op en draag je echt actief iets bij.’
Op de vraag of hij een tip heeft, zeg Tim: ‘Het is oké als je dingen niet weet. Je moet in het begin vooral veel informatie in je opnemen. Veel luisteren en kijken. Veel vragen stellen.’
Leren werken
Zodra je werkt, kom je erachter dat een studie iets heel anders is dan een baan. Tim legt dit uit: ‘Met een studie leer je een vak, maar je leert nog niet werken.’ Als voorbeeld geeft hij een IT-studie: ‘Daarin heb je geen vakken zoals stakeholdermanagement. Wanneer IT’ers in hun eerste baan aan andere partijen moet uitleggen welke keuzes ze maken en waarom, dan hebben ze daar vaak moeite mee. Ze weten niet dat dat ook bij hun werk hoort en zijn er niet op voorbereid.’
Binnen een baan is je werkveld dus breder. Welke aspecten komen er nog meer bij kijken? ‘Denk aan omgang met collega’s: wanneer kun je mailen en wanneer is het beter om even te bellen? Hoe zet je een nette mail op? Maar ook: hoe ga je om met weerstand of onbegrip? En hoe maak je moeilijke onderwerpen bespreekbaar? In onze traineeships beantwoorden we dit soort vragen. Het hele jaar door bieden we intervisie en training aan. Zo leren we je met bepaalde casussen op de werkvloer omgaan. We leren je dus werken.’
Een nieuwe balans
Had je tijdens je studie een groot sociaal leven? Met spontane doordeweekse stapavonden, een studentenvereniging of verre reizen? Dan kan je eerste baan best even slikken zijn. Want opeens moet je elke dag om 9 uur aanwezig zijn, of tenminste aan het werk. Tim: ‘Toch zie ik dat veel young professionals dit als iets positiefs zien.
Ze komen erachter dat als je om 17:30 uur je laptop dichtklapt, je de hele avond nog voor jezelf hebt. Waar je als student regelmatig in de avonduren doorbikkelde en in het weekend wat bijverdiende, heb je als werkende meer balans. Met een baan is werk en privé beter gescheiden, veel overzichtelijker dus.’
Wacht niet af, neem zelf het initiatief
Op de vraag wat je vooral niet moet doen als starter op de arbeidsmarkt, zegt Tim: ‘Ik vind het lastig om te praten over wat je niet moet doen, omdat je vooral veel dingen wél moet doen. Het enige dat ik afraad, is je afzonderen van collega’s en een houding aannemen van “joh, ik weet het allemaal wel”. Tijdens je studie kreeg je alles aangereikt; vakken, opdrachten, begeleiding. In het werkende leven is dat niet meer zo. Dus wees nieuwsgierig en open, ga niet wachten tot het werk naar je toekomt.’
‘Dat geldt ook voor opleiding. Als student ben je gewend om een mail te ontvangen met de vakken voor het volgende blok. Binnen een bedrijf gaat dit net even anders. Hier moet jij de kennis bij anderen halen. Jij moet regelen dat je een bepaalde opleiding krijgt en jij moet feedback vragen. En natuurlijk kunnen wij, talentmanagers, je hierbij helpen. Je mag ons alles vragen en wij delen onze tips. Maar je moet het zelf doen.’
In je eerste baan komt er veel op je af: nieuwe systemen en collega’s, vakjargon. Volgens Tim hebben veel young professionals de neiging om niet door te vragen. ‘Het komt niet vanzelf’, zegt hij, ‘dus blijf altijd vragen stellen! Ook al vind je het ongemakkelijk en denk je dat anderen dat dom vinden. Ik ben nog nooit een manager tegengekomen die vond dat iemand te veel vragen stelde. Integendeel, ze vinden het juist goed als je dat doet. Daarmee laat je zien dat je leergierig bent. Dus, bij elke afkorting die je niet begrijpt: vraag wat deze betekent. Want er zijn veel nieuwe termen binnen de bank, maar een begrippenlijst ga je niet vinden.’
Kom erachter wat je leuk vindt
Wanneer je via ons een traineeship volgt bij één van onze klanten, krijg je €2.000,- om uit te geven aan je persoonlijke ontwikkeling. Tim tipt hierover: ‘Bedenk voor jezelf wat je leuk vindt om te doen en hoe het jou helpt in jouw baan. Zo begeleid ik een young professional die vaker buiten zijn comfortzone wil treden en beter wil leren ad hoc te reageren. Hij heeft zijn budget uitgegeven aan een cursus improvisatie. Totaal out-of-the-box, maar het helpt hem wel. En zo werkt voor iedereen iets anders.’
‘Wat mij opvalt is dat mensen het nog best moeilijk vinden om na te denken over wat ze willen. Het is niet zo dat jouw werkgever zegt dat je het ontwikkelbudget nu eenmaal móét uitgeven. Het is bedoeld om jouw ontwikkeling een boost te geven. Gun jezelf daarom de tijd om erover na te denken. Je bedenken wat je nou echt leuk vindt, zou niet als een opgave moeten voelen.’ Concludeert Tim.
Een traineeship: iets voor jou?
Bekijk onze traineeships om te ontdekken of het iets voor jou is. Of lees de ervaringen van Alexander bij ABN AMRO.
