Zo ga je om met cultuurverschillen binnen het team
Het Nederlandse bedrijfsleven wordt steeds internationaler. Door de krappe arbeidsmarkt staan bedrijven te springen om talent, dat ze steeds vaker uit het buitenland halen. Dit brengt de nodige uitdagingen met zich mee. Ook wij werven en begeleiden young professionals van over de hele wereld. Directeur Sabine deelt aan de hand van haar ervaringen de valkuilen en uitdagingen van een internationale uitbreiding van je team en hoe je hier het beste mee omgaat.
De eerste internationale medewerker
De kans dat een internationale werknemer zijn of haar draai vindt en blijft, is groter als het team al bestaat uit mensen met verschillende culturele achtergronden. Sabine legt uit: ‘Één iemand met een niet-Nederlandse achtergrond is altijd de uitzondering. Neem je meerdere internationals aan, dan dwingt dat iedereen om alles in het Engels te doen.’ Maar het werkt ook versterkend, volgens Sabine: ‘Als je eenmaal een internationale medewerker in je team hebt, is het makkelijker om er meer aan te nemen.’
Officiële voertaal
‘Er zijn veel klanten van ons – grote banken, pensioenfondsen en verzekeraars – waar inmiddels veel internationale medewerkers werken, maar waar Nederlands nog altijd de officiële voertaal is. Bij deze organisaties werkt vaak nog een grote groep die er al veertig jaar werkt en die het moeilijk vindt om met veranderingen mee te bewegen,’ aldus Sabine. Er is een kantelpunt, maar waar dat precies ligt, is volgens haar moeilijk te zeggen. ‘Dat verschilt per organisatie. Daarnaast kun je op papier de voertaal wel veranderen, maar je medewerkers moeten erin meegaan om de verandering te bewerkstelligen.’
Lees Sabine’s trendanalyse: van krappe naar multiculturele arbeidsmarkt.
Meer dan taal alleen
De voertaal is de meest zichtbare aanpassing die nodig is om een multicultureel team te laten floreren. Maar er komt veel meer bij kijken als je internationals toevoegt aan je team. Culturele verschillen op de werkvloer zijn vaak onderbelicht. Sabine legt uit: ‘Hiërarchie, leiderschap, samenwerken, het geven van feedback: elke cultuur heeft zijn eigen geschreven en ongeschreven omgangsregels.
In het Nederlandse bedrijfsleven kennen we weinig hiërarchie, maar in veel landen geldt een duidelijke hiërarchie met strikte regels. Als je bij een young professional uit één van die landen bijvoorbeeld aangeeft dat ze pro-actiever hun mening moeten delen in een vergadering, dan voelt dat voor hen ontzettend onnatuurlijk. In Nederland word je bijna onder druk gezet om een mening te hebben, terwijl je hier in veel andere landen eerst een bepaalde senioriteit voor moet verwerven.’
Begrijp elkaars vertrekpunt
‘Bij ons young professional programma zagen we in 2022 dat de uitstroom met name young professionals betrof met een internationale achtergrond. Onze talentmanagers hebben toen een opleiding gevolgd, enerzijds om hen beter te kunnen coachen en anderzijds om hun leidinggevenden beter te kunnen adviseren. Want elk land heeft zo zijn eigen inzichten over de invulling en betekenis van werk.’
Dat was een nuttige opleiding, want wederzijds begrip speelt een belangrijke rol. Sabine geeft een voorbeeld: ‘Vorige week gaf een leidinggevende bij een talentmanager aan dat een internationale young professional niet het achterste van haar tong laat zien als hij haar vraagt wat ze van haar werk vindt. De talentmanager legde hem toen uit dat dat komt omdat hij haar manager is. Zijn rol en de verhouding tussen hem en haar zijn van invloed op hoe zij reageert. Hij adviseerde hem dan ook om ernaar te vragen bij een collega in een gelijke functie, want daar zal ze wel open naar zijn. Het is niet in alle landen gebruikelijk om tegen je baas te zeggen dat je het werk soms niet leuk of moeilijk vindt.’
Managers kunnen niet verwachten dat iemand zich geheel aanpast, simpelweg omdat dit onze cultuur is, maar het mes snijdt aan twee kanten, geeft Sabine aan. ‘Want aan de andere kant moeten internationals wel inzien hoe het hier gaat. Door elkaars vertrekpunten proberen te begrijpen, neem je onbegrip weg.’
Culturele bewustwording
Het aantal internationale medewerkers in het Nederlandse bedrijfsleven is de afgelopen jaren flink toegenomen. ‘De bewustwording van culturele aspecten groeit echter niet evenredig mee’, aldus Sabine. Ze licht toe: ‘Persoonlijke ontwikkeling en het functioneren van het team zijn vaak ondergeschikt aan de output van het werk. Er wordt kritischer gekeken naar de rapportage die een data-analist oplevert, dan naar hoe hij of zij in het team ligt. Terwijl als je hier meer aandacht aan besteedt en mensen beter inwerkt, ze sneller succes boeken. Met als gevolg dat ze gelukkiger zijn op het werk en er langer blijven werken. En daar heb je als leidinggevende meer aan. Maar dat kost tijd, en dat is wat mensen over het algemeen te weinig hebben.’
‘Door je als manager te verdiepen in culturele verschillen, jezelf af te vragen wat je weet over een land en wat in die cultuur de rol van werk is, maak je een groot verschil. Dit geldt overigens niet alleen voor de leidinggevende,’ voegt Sabine toe. ‘Culturele bewustwording kan voor het hele team een eyeopener zijn. Ga met elkaar in gesprek over elkaars achtergrond en gewoonten en welke rol deze spelen in het werk. Dat zal de samenwerking ten goede komen.’
Extra aandacht
‘Een eerste echte baan brengt veel uitdagingen met zich mee, misschien nog wel meer voor een internationale student die zijn of haar carrière in Nederland start. Leidinggevenden die young professionals begeleiden, hebben vaak grote teams onder zich. Ze hebben dus meer op hun bordje dan alleen deze nieuwe collega begeleiden. Voor hen biedt ons young professional programma een uitkomst,’ legt Sabine uit. ‘Vooral in de begeleiding van young professionals die pas sinds hun studie in Nederland wonen, omdat het culturele aspect vaak een blinde vlek is.’
Tot slot noemt Sabine nog een voorbeeld: ‘Op dit moment begeleidt Solid Professionals ook twee vrouwelijke young professionals uit Iran, waar momenteel veel gaande is. De situatie daar speelt op elk moment van de dag een rol in hun leven, dus ook op werk. We staan stil bij wat dit voor hen betekent en hoe we er rekening mee kunnen houden.’ Onze talentmanagers geven dus extra aandacht aan relevante culturele uitdagingen. ‘Daarnaast zijn we bezig met het opzetten van community voor internationale starters; een netwerk waar ze op terug kunnen vallen,’ concludeert Sabine.
Ben jij op zoek naar jong en gedreven talent?
Wij ontfermen ons over de werving, binding én intensieve begeleiding van young professionals voor jouw organisatie. Sabine vertelt jou hier graag meer over.
